Moeten kolencentrales sneller sluiten?

De taak voor de overheid is helder: een kwart minder CO2-uitstoot aan het einde van 2020, ten opzichte van 1990. Het gerechtshof in Den Haag moest erbij komen om de overheid te dwingen; een zaak die door Urgenda was aangespannen. Nog anderhalf jaar voor het eind van de deadline is de stand 14,5 procent, berekende het CBS. Het kabinet onderzoekt nu of kolencentrales (op de rol om te sluiten in 2030) eerder dicht zouden moeten. Is dat een goed idee?

‘Het gaat zo hard met de klimaatverandering, met de achteruitgang van biodiversiteit, we moeten nu hele drastische dingen gaan doen’, zegt Urgenda-directeur Marjan Minnesma tegen Willemijn Veenhoven in De Nieuws BV . ‘We wonnen voor het eerst in 2015, vier jaar geleden, maar toen is er geen actie ondernomen.’

Buitenlands gas
Kán het? René Peters van TNO: ‘Uiteindelijk is het hoofddoel om naar een duurzame energie te gaan, en onderweg zoveel mogelijk CO2 te reduceren. We moeten de goede weg inslaan om in 2030 en 2050 de doelstellingen te bereiken. Als je in 2020 een keiharde doelstelling van 25 procent stelt, kun je eigenlijk niet anders dan de kolencentrales sluiten. De stroom die ze opwekken moeten we dan wel ergens anders vandaan halen. Aangezien duurzame energie niet zomaar die kolencentrales kan vervangen, zouden de gascentrales aan moeten. Dat kan ook, al stoot je dan nog steeds CO2 uit. En we willen graag van het gas af. Het alternatief is dat we stroom importeren vanuit het buitenland.’

‘Het gas uit die gascentrales komt niet uit Groningen, dat zouden we dan importeren’, zegt Minnesma. ‘Daar zouden we de Groningers niet mee ontrieven. En gas is maar de helft aan CO2 uitstoot. Daarna wil je natuurlijk zoveel mogelijk naar zon en wind. Dat blijft. Maar dat de overheid dat niet in één jaar kan opschalen omdat men niet op tijd is begonnen, dat begrijpt iedereen. Voor de korte termijn zou het een oplossing zijn.’

Kernenergie
Als we niet met gas de kwestie met de stroom kunnen oplossen, kan Nederland importeren. Dat zou slecht nieuws zijn, aldus Peters: ‘De snel beschikbare stroom komt uit Duitsland. Grote kans dat dat van kolencentrales komt die veel minder efficiënt zijn dan die in Nederland – meer vervuilend dus. Of het is stroom uit Frankrijk, van kerncentrales.’ De Europese doelstellingen zijn ruim gehaald, stelt Peters nog. ‘Het CO2-probleem is geen Nederlands probleem, het is een globaal probleem.’

Kernenergie uit Frankrijk stoot géén CO2 uit, zegt Minnesma. ‘In het kader van CO2 is dat een goede oplossing. Maar onze eigen kolencentrales gaan straks heel veel biomassa bijstoken. En de uitstoot van biomassa is nog hoger dan van kolen. Dat is het wrange eraan. Dus als onze kolencentrales dicht gaan, gaan ook de biomassacentrales dicht. En dat is eigenlijk heel gunstig.’ Opmerkelijk: biomassa geldt Europees als groene stroom. ‘We hebben het ooit als groen bestempeld, dus laten we dat blijven doen? Heel bizar.’

6 miljard
Dan nog het geld. Peters: ‘Die centrales zijn minder dan vijf jaar oud. Die zijn voor zo’n zes miljard euro geplaatst. Normaal zet je een kolencentrale neer voor dertig  à veertig jaar. Dat betekent dat de eigenaar van de kolencentrale ongetwijfeld een compensatie zal vragen voor het vroegtijdig sluiten. En dat is maatschappelijk geld.’

Kijk/lees/luister verder
Audio/video: Moeten de kolencentrales sneller sluiten? (De Nieuws BV)
Artikel: Waar halen we in de toekomst onze stroom vandaan?