Wat is de keerzijde van afvallen met (neppe) Ozempic?

Er is een hype ontstaan rond het diabetesmedicijn Ozempic: de ‘miracle drug’ zou ervoor zorgen dat je met gemak kilo’s afvalt. Die populariteit heeft echter ook een keerzijde, met gevaarlijke nepvarianten en een tekort aan Ozempic in de apotheek. Hoe zit dat precies?

‘Afslankers opgelet’, zegt Gijs Sanders van De Marker. ‘Er is levensgevaarlijke neppe Ozempic op de markt die een Belgische vrouw in een coma heeft gebracht (…) er zijn dit jaar al 51 illegale verpakkingen met Ozempic onderschept.’ Eigenlijk is het medicijn enkel in de apotheek te verkrijgen voor diabetespatiënten met een officieel doktersrecept. ‘Maar je kunt nu met één keer Googelen op allerlei gekke sites Ozempic bestellen’, aldus Gijs.

Ozempic is een merknaam voor de werkzame stof in het medicijn, dat semaglutide heet. ‘Naar schatting gebruiken 40.000 patiënten dit middel, van de miljoen mensen met suikerziekte in Nederland’, vertelt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, in De Nieuws BV. Het medicijn komt onder andere in prikvorm. ‘Die zet je één keer per week’, vertelt diabetespatiënt Leon Polman. ‘Het zorgt ervoor dat de bloedsuikers veel beter onder controle zijn (…) en dat ze binnen een bepaalde bandbreedte blijven.’ Kort gezegd vermindert het reguleren van de bloedsuikers de kans op schade door diabetes, meldt Apotheek.nl.

Het is niet de eerste keer dat Ozempic in het nieuws komt. Hoewel het oorspronkelijk een medicijn is voor diabetespatiënten, wordt het middel veelvuldig gebruikt door mensen die willen afvallen. Ozempic reguleert namelijk niet alleen de bloedsuikers, maar remt ook je eetlust. Diabetespatiënten zijn de dupe; zij kampen al lange tijd met het tekort.

Hoe komen die mensen zonder diabetes dan tóch aan Ozempic? De Boer vertelt dat een arts soms het middel voorschrijft om af te slanken. Dit staat echter nog niet in de behandelrichtlijnen van Ozempic, waardoor er strenge eisen aan verbonden zijn. ‘Off-label noem je dat (…) en vaak moet de arts het overleggen met een apotheker’, aldus De Boer.

Door de run op het medicijn kunnen diabetespatiënten Ozempic regelmatig niet meer afhalen in de apotheek. Ook Polman kreeg te maken met het tekort en kreeg een alternatief mee van de huisarts. Tevergeefs, want dat medicijn voldeed bij lange na niet zoals Ozempic. ‘Het werkte helemaal niet (…) ik kreeg opeens heel hoge bloedsuikers. En met dat alternatieve medicijn kreeg ik het niet onder controle.’

De vraag naar Ozempic is inmiddels zo groot, dat deze het aanbod van de fabrikant overstijgt. Criminelen slaan daarom nu hun slag om te profiteren van mensen die Ozempic willen kopen op het internet. Zij brachten nepvarianten van Ozempic op de markt, maar die zijn niet zonder risico's.

De alarmbellen moeten sowieso al gaan rinkelen bij het feit dat Ozempic te makkelijk online zonder recept te bestellen is, vindt Gijs. ‘Maar al helemaal nu we weten dat er neppe medicijnen rondgaan. Vaak zijn ze niet helemaal nep, maar zijn er bepaalde stoffen aan toegevoegd.’

In de praktijk kan zo’n nepvariant echter levensgevaarlijk zijn. ‘Een 45-jarige Belgische vrouw zou volgens een Amerikaans rapport achttien doses van een neppe Ozempic hebben genomen’, legt Gijs uit. Hoewel de vrouw dacht Ozempic-pennen te kopen, bleek er vijf keer de aanbevolen hoeveelheid insuline in te zitten. ‘Daardoor is ze in een coma geraakt’, aldus Gijs.

‘Die groeiende populariteit is voor een groot deel te danken aan influencers en bekende mensen die openlijk vertellen dat ze het medicijn gebruiken’, zegt Gijs. En dat is terug te zien op TikTok; de app staat vol met video’s over het middel. Daarin vertellen mensen over hun ervaringen, leggen ze uit hoe je aan Ozempic kunt komen of delen ze trots hun ‘afvalresultaat’, zoals in deze video:

Welke bekende mensen zich aan Ozempic waagden? ‘Oprah Winfrey, Elon Musk, Kim Kardashian, Robbie Williams, Amy Schumer: allemaal geven ze open en bloot toe Ozempic gebruikt te hebben als afslankmiddel’, aldus Gijs. Zelfs Gert Verhulst – bekend van Samson en Gert – biechtte onlangs op dat hij Ozempic-tabletten slikte om wat kilo’s kwijt te raken.

Het niet kunnen verkrijgen van Ozempic kan op termijn zorgen voor serieuze gezondheidsrisico’s bij diabetespatiënten. Dat gebeurt wanneer de suiker in het bloed structureel te hoog is en onjuist wordt gereguleerd. ‘Uiteindelijk krijg je problemen met je ogen, ledematen en nieren. Dan ga je langzaam kapot’, aldus Polman. Hoewel hier heel wat jaren overheen kunnen gaan, is de verkrijgbaarheid van Ozempic alsnog van groot belang voor de mensen die het écht nodig hebben.

Zijn er dus niet meer verliezers dan de TikTokkers en celebrities laten doorschemeren? Het gebruik van echte Ozempic om af te vallen werkt tekorten voor diabetespatiënten in de hand, en neppe Ozempic gebruiken kan levensgevaarlijke risico’s hebben. Gijs vindt het in ieder geval een slecht idee: ‘Misschien toch maar even niet Ozempic gebruiken als afslankmiddel.’