Secrets of the Neanderthals: momentopname van de wetenschap

Sir Patrick Stewart voorziet zeer interessante beelden van een vallei in Koerdistan van troostrijk commentaar in geslaagde archeologiedocumentaire.

De troostrijke baritonstem van Sir Patrick Stewart weerklinkt onder dronebeelden van een idyllische vallei in Koerdistan. In de grotten die zich daar bevinden speelt deze documentaire zich af. Op deze plek leefde zo’n 300.000 jaar geleden de neanderthaler. Klinkt een beetje stoffig, maar filmmaker Ashley Gething toont al snel aan waarom dit onderwerp opnieuw voor het voetlicht wordt gebracht; er zijn namelijk nieuwe onderzoeksmethoden die ons meer kunnen vertellen over deze voorganger van de homo sapien. Gething bouwt een groot deel van haar film dan ook om het voortschrijdend inzicht van de wetenschap heen.

Zo interviewt ze een wetenschapper die uitlegt hoe ze aan de hand van proteïnen in tandplak gevonden in het gebit van een neanderthaler van alles en nog wat kan opmaken. Waaronder het dieet, maar ook (en niet geheel onbelangrijk) het geslacht. Ook dat is weer van belang, vertelt ze: we denken als het gaat over neanderthalers nog altijd aan mannelijke figuren. Ook interessant is het fenomeen van kannibalisme onder de neanderthalers, die delen van hun overleden dierbaren opaten om zodoende iets van hun goede kwaliteiten in zich te nemen – een transcendentaal element uit hun levens.

Je zou Secrets of the Neanderthals niettemin kunnen beschouwen als een momentopname: zo ligt het wetenschappelijk onderzoek rondom de mensensoort er momenteel bij. Gething laat zien dat er nog genoeg te onderzoeken valt. En Stewart leukt de boel op door te veinzen dat de materie die de filmmaker de kijker voorspiegelt nog véle malen interessanter is dan je ooit zou kunnen vermoeden.

Secrets of the Neanderthals, vanaf donderdag 2 mei 2024 bij Netflix