The Beast: fascinerende sciencefiction-romance én thriller

Twee geliefden worden in een door AI overgenomen wereld geopereerd om zo hun emoties uit te bannen. Ze reizen door die operatie terug naar vorige levens en wij kijken mee. Gek ja, én goed.

The Beast werd door de Franse regisseur Bertrand Bonello (Nocturama) al jaren geleden geschreven, vóórdat iedereen het over kunstmatige intelligentie begon te hebben, dus de grote actualiteit van de film is op zichzelf een soort toeval. Wat in het begin van zijn film wordt verteld, is dat AI in 2044 de mensheid heeft overvleugeld (denk aan de Terminator-films, maar dan zonder het fysieke geweld en met alleen maar tamelijk aardige robots) en heeft besloten dat de mens veel nuttiger is als die zijn emoties zou verliezen. Dat kan via een operatie en omdat  het AI-bewind oppermachtig is en de nog enigszins boeiende banen die er nog zijn alleen gunt aan geopereerde mensen, besluit de vrouwelijke hoofdpersoon Gabrielle in 2044 met tegenzin de stap toch maar te nemen. De mensheid wordt in deze toekomst wel gedoogd, maar is een randverschijnsel geworden en het is een saai bestaan, dus in de hoop op een betere baan en dus een beter leven, waagt Gabrielle het erop.

Tijdens de eerste operatie reist ze in haar hoofd naar haar vorige leven: ze was een gevierd concertpianiste in de hogere kringen van het Parijs van 1910, vlak voor de gigantische overstromingen die het centrum van de stad in dat jaar twee maanden blank zetten. En nee, dat wordt niet echt uitgelegd, maar we nemen het gewoon aan; de film durft de kijker dat op te dringen en je trapt erin, door het geweldige acteren, de vormgeving en cameravoering. In dit segment is de film een soort period drama. Gabrielle wordt gespeeld door Léa Seydoux (No Time To Die, The French Dispatch). Ze ontmoet in Parijs de Brits-Franse jongeman Louis, ook heel goed gespeeld door George MacKay (1917), die dat tweetalig doet; de film is voornamelijk Engels gesproken. Ze worden verliefd, hoewel Gabrielle getrouwd is met een poppenmaker, een verwijzing naar de robots van later.

Als Louis aan haar vraagt hoe haar man de gezichtsuitdrukking van de poppen kiest, zegt ze ‘zo uitdrukkingsloos mogelijk’ en doet ze dat na; een geweldig moment in de film, want Seydoux doet het geweldig. Haar gezicht is een tijdlang volkomen uitdrukkingsloos, een voorbode van de emotieloze mensheid van 2044. Het is doodeng; The Beast is behalve een romance ook een sinistere scifi-thriller met griezelige momenten. Gabrielle en Louis beginnen een romance en zij vertelt hem over haar grootste geheim: ze heeft al haar hele leven een afschuwelijk voorgevoel dat haar iets verschrikkelijks zal overkomen. Die dreiging dragen zij en de kijker de hele film mee; je vreest voor wat er komen gaat. Dat element van The Beast ontleende regisseur Bonello aan het boek The Beast in The Jungle (1903) van Henry James (ook de schrijver van het boek achter The Haunting of Bly Manor), waarin een man gek wordt van het vooruitzicht dat er ergens in zijn toekomst een vreselijk beest op hem ligt te wachten.

Na deze mooie romance in 1910 keren we terug naar 2044, waar Gabrielle in afwachting van haar tweede en laatste operatie wordt geëscorteerd door een robot (weer een pop dus eigenlijk) met wie ze naar clubs gaat om te dansen op muziek uit de jaren zeventig en tachtig (weer een soort tijdreis) en waar ze opnieuw Louis ontmoet.

Tijdens haar tweede operatie reist ze vervolgens in haar geest af naar het Los Angeles van 2014. Daar is Gabrielle een beginnend actrice en model (een beetje zoals in The Neon Demon) en leidt ze een beetje een leeg bestaan terwijl ze op een luxe villa van iemand anders past. Veel eenzaamheid. Dan wordt ze gezien door een nieuwe versie van Louis, die haar begint te stalken zonder dat zij dat weet, maar wij wel. Deze Louis is een ‘incel’ en haat alle vrouwen omdat ze geen relatie en seks met hem willen terwijl hij, volgens zichzelf, aantrekkelijk is en vermogend en de juiste kleren en auto heeft - maar wel, zonder dat zelf te weten, doodeng is. Deze versie van Louis is gebaseerd op de massamoordenaar Elliot Rodger, die in 2014 tijdens de ‘Isla Vista killings’ zoveel mogelijk vrouwen vermoordde. Dit segment is beklemmend en het langste in de film; Gabrielle weet de hele tijd veel minder dan wij als kijkers.

In alle segmenten uit 1910, 2014 en 2044 delen we met de hoofdpersonen het steeds toenemende besef dat er iets vreselijks staat te gebeuren. The Beast is een rare maar geslaagde mix van genres: romance, period drama, sciencefiction en thriller. Het sciencefiction-aspect geldt uiteindelijk ook voor ons als kijkers als een mogelijk toekomstige bedreiging. Ons wachtende beest in de jungle dus wellicht, want waar gaat AI in uitmonden? The Beast beantwoordt die vraag niet, maar stelt wel een hoop boeiende dingen aan de orde.

The Beast, vanaf donderdag 9 mei 2024 te zien in de bioscoop